Sıtma Hastalığı İle İlgili Bunları Biliyor Musunuz ?

1. Sıtmanın, yılda yaklaşık 200 milyon kişiyi etkilediğini(1).
2. Sıtmanın yalnızca Anofel Sivrisinekleri tarafından taşındığını ve Anofel cinsine ait dişi sivrisinekler tarafından bulaştırıldığını(2),
3. Sıtmanın en yaygın olarak sivrisinek ısırıkları ile bulaşsa da, kan transfüzyonları, organ nakli ve bazı vakalarda enjekte edilen ilaçlarla da bulaşabildiğini(3),
4. Sıtmanın farklı plasmodium türleri tarafından oluşturulabileceğini, her birinin farklı semptomlar ve tedavi gereksinimleri taşıdığını(4),
5. Sıtmanın, anneden bebeğe de geçişinin mümkün olduğunu(5),
6. Hamile kadınlar için sıtmanın, fetüse zarar verebildiğini ve düşük, erken doğum gibi komplikasyonlara yol açabileceğini(6),
7. Artemisinin, sıtma tedavisinde en etkili ilaçlardan biri olarak kabul edildiğini ve bu ilacın Artemisia annua bitkisinden elde edildiğini(7),
8. Sıtmanın, doğru tedavi edilmediğinde; parazitlerin hızla çoğalacağını ve iç organlarda ciddi hasarlara yol açabileceğini(8),
9. Sıtma parazitinin, kırmızı kan hücrelerini parçalarken vücutta anemiye yol açabileceğini ve sıtma geçiren bireylerin oksijen taşıma kapasitelerinin düşmesine neden olduğunu ve ciddi yorgunluk, halsizlik gibi semptomlar yaşanmasına neden olabileceğini(9),
10. RTS,S/AS01 sıtma aşısının, bağışıklık sistemini güçlendirerek gelecekteki sıtma enfeksiyonlarına karşı daha dayanıklı hale gelmesini sağladığını(10),
11. Orak hücre anemisi ve glukoz-6-fosfat dehidrogenaz (G6PD) eksikliği gibi genetik durumların, sıtmaya karşı doğal bir direnç sağlayarak bu hastalıkla mücadelede avantaj sağladığını (11),
12. Sıtmanın vektör kontrolü ile önlenebilir olduğunu ve buna karşın tüm dünyada sıtma vakalarının %90’ının Afrika’da görüldüğünü(12),
13. Sıtmanın yoksul bölgelerde sağlık hizmetlerine erişimin sınırlı olmasından dolayı daha fazla yayılabileceğini biliyor muydunuz(13)

Kaynakça

1. World Health Organization (WHO), Malaria Fact Sheet, (2023).
2. World Health Organization (WHO), Malaria transmission, (2023).
3. Rogerson, S. J., et al., “Malaria in pregnancy,” The Lancet (2018)
4. Genton, B., et al. (2003). “Plasmodium species and the malaria problem.” Lancet Infectious Diseases
5. Rogerson, S. J., et al., “Malaria in pregnancy,” The Lancet (2018)
6. World Health Organization (WHO), Malaria in Pregnancy, (2023)
7. White, N. J., “Artemisinin resistance,” The Lancet (2008)
8. Krogstad, D. J., et al., “Malaria: The role of Plasmodium falciparum in the pathogenesis,” New England Journal of Medicine (2003)
9. Carter, R., et al., “Anemia and Malaria,” The Lancet (2015)
10. World Health Organization (WHO), Malaria Vaccine RTS,S, 2021)
11. Sachs, J. D., & Malaney, P. (2002). “The economic and social burden of malaria.” Nature
12. Tusting, L. S., et al., “The role of insecticide-treated bednets in malaria control,” The Lancet Infectious Diseases (2015)
13. Gething, P. W., et al. (2010). “The geographical distribution of malaria.” Malaria Journal.

Hazırlayan: Tarık Kurt

Acıbadem Atakent Hastanesi

Ekip Lideri